Jak zarządzać wspólnymi finansami w małżeństwie? Często się zdarza, że temat finansów jest tematem tabu w rodzinie. Jest to często kwestia podziału obowiązków w rodzinie. Mąż zarabia, a kobieta zajmuje się domem. Jednak coraz częściej małżonkowie odchodzą od tego modelu. Wybierają model partnerski, często też oboje małżonków zmuszone jest pracować.

Jak zarządzać wspólnymi finansami w małżeństwie?

Jako adwokat, który od lat zajmuję się sprawami rodzinnymi, widzę jak ważne jest odpowiednie zarządzanie wspólnymi zasobami, w tym finansowymi. Planowanie wydatków i organizacja domowego budżetu  jest jednym z najważniejszych elementów wspólnego życia. Dobre zarządzanie budżetem nie tylko zapewnia bezpieczeństwo finansowe, ale także wzmacnia relacje między partnerami. Potrzebujesz konsultacji prawnej w sprawie rodzinnej? Zadzwoń pod numer +48691512933 lub umów się w kalendarzu.

Podstawowa zasada: rozmawiajcie i nie oceniajcie siebie

Pierwszym i najważniejszym krokiem w planowaniu wspólnych celów finansowych jest otwarta i uczciwa komunikacja. Regularne rozmowy na temat finansów pozwalają na zrozumienie oczekiwań i priorytetów każdej ze stron. Ważne jest, aby omawiać swoje obawy, plany oraz cele zarówno krótko-, jak i długoterminowe. Nie da się nic ustalić bez szczerej rozmowy. Uważam, że już przed ślubem powinniśmy odbyć przynajmniej kilka poważnych rozmów na temat finansów. Edukacja finansowa w Polsce nie jest na zbyt wysokim poziomie i właściwie wszystkiego trzeba nauczyć się w praktyce.

Oprócz istnienia tabu dotyczącego finansów – wiele osób czuję się niekomfortowo rozmawiając o pieniądzach, a wyniosło to z domów, w których na ten temat nie rozmawiano. Warto więc nie oceniać wzajemnie swojej wiedzy, a postanowić, iż będziecie się razem stopniowo uczyć jak zarządzać pieniędzmi. Przyjęcie takiej zasady zmniejszy strach przed ośmieszeniem czy kompromitacją w oczach partnera. Pamiętaj również, że pochodzicie z różnych domów, obserwowaliście często odmienne zachowania swoich rodziców i ich podejście do pieniędzy. To miało na Was duży wpływ i potencjalne konflikty mogą właśnie wynikać z przyzwyczajeń i przekonań wyniesionych z dzieciństwa. Na przykład jedno z Was miało stabilną sytuację finansową i wydaje pieniądze na przyjemności, a drugie przyzwyczajone jest do wiecznego oszczędzania. Na tym tle może pojawić się konflikt, a nad przekonaniami i zrozumieniem dla partnera trzeba pracować. Jest to proces, który wymaga czasu i cierpliwości obu stron.

Ustalenie wspólnych celów 

Po wypracowaniu otwartej komunikacji, kolejnym krokiem jest ustalenie wspólnych celów finansowych. Mogą to być cele krótkoterminowe, takie jak wspólne wakacje, czy długoterminowe, jak zakup domu czy budowanie funduszu emerytalnego. Ważne, aby cele były realistyczne i dostosowane do możliwości finansowych obu stron. Istotne jest ustalenie jak procentowo będzie wyglądał wkład każdego z Was lub wybrać inny pasujący Wam model wspólnego budżetu. Zadecydujcie ile pieniędzy przeznaczacie na poszczególne cele. Budżet składa się z wydatków stałych i zmiennych. Warto je spisać i przedyskutować. Pary często korzystają z Excela, by wszystko przejrzyście było widać w tabeli. Można tam wpisywać poszczególne wydatki i wpływy. Możecie na koniec miesiąca drukować historię swojego konta lub umieszczać ją we wspólnym pliku, by mieć porównanie. Obserwujcie na co wydajecie najwięcej. Ważnym zobowiązaniem jest również kredyt i obciążenia z nim związane. Celem może być również zmiana obu lub jednego z Was do pieniędzy. Podobnie jak można mieć niezdrowy stosunek i relację z jedzeniem, podobnie może być z pieniędzmi. Jednak nad wszystkim można pracować. Ważne, aby wydatki były przejrzyste i by nie ukrywać swoich długów czy poszczególnych zakupów – chyba, że ustalicie, że macie oddzielne konta i nie macie wiedzy na co wydajecie pieniądze indywidualnie.

Wspólność majątkowa a intercyza

Jak to wygląda ze strony prawnej? Większość osób biorąc ślub nie zawiera intercyzy czyli umowy majątkowej małżeńskiej, która regulowałaby relacje finansowe Was wiążące – najczęściej wprowadzająca rozdzielność majątkową (ale może ona także rozszerzać wspólność majątkową o Wasze osobiste majątki). Małżonków obowiązuje zazwyczaj wspólność majątkowa, co oznacza, że wynagrodzenie za pracę, dochody z działalności gospodarczej są pieniędzmi wspólnymi. Jednak nie musicie mieć wyłącznie jednego konta. To do Was zależy jak będziecie zarządzać wspólnymi pieniędzmi i czy między sobą nie ustalicie, że każde z Was ma również własne konto. Musisz pamiętać, że prawnie do majątku wspólnego należą wszystkie przedmioty i nieruchomości zakupione podczas trwania małżeństwa. W skład majątku wspólnego natomiast nie wchodzą darowizny.

Więcej o wadach i zaletach intercyzy dowiesz się z filmu na moim kanale YouTube.

Oszczędzanie i inwestowanie

Oszczędzanie jest niezbędne do realizacji większości celów finansowych. Ustalcie, jaką część dochodów chcecie oszczędzać i jakie narzędzia oszczędnościowe wybierzecie (np. konta oszczędnościowe, lokaty, inwestycje). Regularne oszczędzanie, nawet małych kwot, może znacząco przybliżyć Was do realizacji wspólnych celów.

Inwestowanie może być dobrym sposobem na przyspieszenie realizacji Waszych finansowych celów. Rozważcie różne opcje inwestycyjne, takie jak fundusze inwestycyjne, akcje czy nieruchomości. Ważne, aby każda decyzja inwestycyjna była dobrze przemyślana i dostosowana do Waszego profilu ryzyka oraz horyzontu czasowego. Są to rzeczy, które wymagają odpowiedniej edukacji i powinniście zdecydować czy macie czas, zasoby oraz dostęp do wiedzy czy profesjonalistów, którzy by mogli Wam pomóc w rozpoczęciu inwestowania.

Plan awaryjny

Nieoczekiwane wydarzenia mogą wpłynąć na Wasze finanse, dlatego ważne jest, aby mieć przygotowany plan awaryjny. Utworzenie funduszu awaryjnego, który pomoże przetrwać trudne chwile bez konieczności zadłużania się, jest kluczowym elementem finansowego zabezpieczenia. Powinniście unikać zaciągania długów, a zwłaszcza w sytuacji, gdy jakieś długi już są przez któregoś z Was zaciągnięte.

Budowanie wspólnych celów finansowych to proces, który wymaga czasu, zaangażowania i współpracy. Pamiętajcie, że każde małżeństwo jest inne i co działa dla jednych, może nie działać dla innych. Dostosujcie te wskazówki do swojej unikalnej sytuacji, aby zbudować solidne i bezpieczne fundamenty finansowe.